Steunmaatregelen energiecrisis

Boekhouding & fiscaliteit

In de diverse mediakanalen wordt er nauwelijks over iets anders gesproken de voorbije maanden. Iedereen heeft het ook zelf mogen voelen ondertussen in meer of mindere mate: de prijzen elektriciteit en gas swingen de pan uit. Velen kunnen hun energiefactuur niet meer betalen. Veel ondernemers zien hun winstmarges verdwijnen als sneeuw voor de zon. Winkels en horeca sluiten de deuren, sommigen definitief, sommigen tijdelijk, sommigen zijn minder lang open. 

De overheid heeft ondertussen diverse steunmaatregelen in het leven geroepen om de bevolking te steunen en te helpen de hoge energiefacturen omlaag te krijgen. In deze bijdrage lijsten we de belangrijkste punten op met vooral aandacht voor de maatregelen voor ondernemers.

Maatregelen van de Federale Overheid

 

1. Uitstel voor de sociale bijdragen

Deze maatregel kennen we nog uit het steunpakket die tijdens de coronacrisis werd ingevoerd. Nu heeft de overheid deze maatregel nieuw leven ingeblazen. Let wel: Voorlopig kan er enkel uitstel gevraagd worden voor de sociale bijdragen van het vierde kwartaal 2022.

Iedere zelfstandige kan uitstel vragen. Het maakt dus niet uit of je onder het statuut van hoofdberoep, bijberoep of één van de andere valt. Ook je inkomen speelt, in eerste instantie, geen rol voor het al dan niet toekennen van het uitstel.

In eerste instantie?

Inderdaad, er zijn geen maximumgrenzen vastgelegd hoe hoog je inkomen mag zijn om het uitstel te krijgen maar je moet wel kunnen verantwoorden in welke mate de hogere energie kosten invloed hebben op de uitbating van je bedrijfsactiviteit. Je kan het uitstel enkel online aanvragen bij je sociale Verzekeringskas en men zal daar vragen een verklaring bij te voegen waarom je meent recht te hebben op het uitstel. Deze verklaring moet je kunnen staven met bewijsstukken waarbij je moet kunnen aantonen dat je energiekosten op heden een sterke stijging kennen ten opzicht van het vierde kwartaal 2021. Je energiefacturen zijn daarbij uiteraard onmisbaar.

Hoe lang kan ik uitstel krijgen?

Je aanvraag moet ingediend worden ten laatste tegen 15/12/2022. Je sociale kas zal onmiddellijk de aanvraag controleren en een beslissing nemen of je al dan niet uitstel krijgt. Bij een positief antwoord, krijg je direct een jaar uitstel tot 15/12/2023.

Belangrijke opmerkingen

  • De datum 15/12/2023 is een absolute deadline. Je bijdragen dienen betaald te zijn tegen deze datum anders verlies je onmiddellijk je sociale rechten voor het vierde kwartaal 2022. Heb je in deze periode bepaalde uitkeringen gekregen, dan zal je die moeten terugbetalen. Daarnaast zal men ook verhogingen aanrekenen voor het volledige jaar uitstel.

     
  • Veel zelfstandigen betalen ook premies VAPZ. Zoals u weet, is de aftrek van de betaalde premie gekoppeld aan de tijdige betaling van je sociale bijdragen. Dit uitstel geldt niet voor je VAPZ. Wanneer je uitstel krijgt voor je bijdragen van het vierde kwartaal 2022 en je betaalt die dus pas in 2023, kan je voor 2022 geen VAPZ in aftrek brengen in je aangifte personenbelasting.

     
  • Let op!! Uitstel is geen afstel. Waarschijnlijk zal je ook je sociale bijdragen voor het vierde kwartaal 2023 moeten betalen tegen dezelfde datum en kan je dus geconfronteerd worden met dubbele bijdragen. Dit kan ook voor problemen zorgen. Daarom is het aangeraden dat je deze maatregel enkel toepast indien het echt niet anders kan. Als je uw sociale bijdragen kan betalen volgens de normale termijnen, heb je er alle baat bij dit ook te doen.

     

2. Vrijstelling van sociale bijdragen

Een vrijstelling kan enkel voor zelfstandigen in hoofdberoep en hun meewerkende partners. Indien je in een dermate moeilijke financiële positie terecht komt dat je uw sociale bijdragen niet kan betalen ondanks het uitstel, kan je ook een vrijstelling vragen.

Ook hier kan dit voorlopig enkel voor het vierde kwartaal 2022. Net zoals bij het uitstel die je de aanvraag te voorzien van de nodige verklaringen en bewijsstukken die aantonen dat je energiekosten fors gestegen zijn ten opzichte van het 4de kwartaal 2021.

Ook hier aandacht voor volgende belangrijke opmerkingen:

  • Wanneer je de vrijstelling krijgt, bouw je ook geen pensioenrechten op voor dat kwartaal.
  • Wanneer je ook VAPZ betaalt, verlies je sowieso je recht op aftrek van de betaalde premie voor 2022.

     

3. Vermindering sociale bijdragen

Dit is eigenlijk geen nieuwe maatregel. Als je verwacht dat je inkomen dit jaar lager zal uitvallen dan het inkomen waarop uw voorlopige bijdragen gebaseerd zijn, kan je een vermindering aanvragen.

Wanneer je nu een vermindering aanvraagt omdat je inkomen een stuk lager zal uitvallen omwille van de energiekosten, zal men de aanvraag minder streng beoordelen dan gewoonlijk. Uiteraard moet je ook hier de nodige bewijsstukken voorzien om je aanvraag te staven.

4. Overbruggingsrecht

Ook deze maatregel werd terug geactiveerd uit de coronacrisis. Voorlopig is het overbruggingsrecht enkel mogelijk voor zelfstandigen in hoofdberoep en hun meewerkende partners voor zover zij hun zelfstandige activiteiten volledig moeten onderbreken voor tenminste 7 opeenvolgende kalenderdagen omwille van de energiecrisis.



Daarnaast moet je ook van tenminste 4 van de 16 voorafgaande kwartalen de bijdragen betaald hebben en mag je ook geen enkel ander inkomen of uitkering hebben. Uiteraard dien je ook hier de nodige verklaringen en bewijsstukken bij te voegen.

Het bedrag waarop je recht hebt is afhankelijk van je gezinssituatie en de periode waarin je moet sluiten:

Duur van de sluiting: > 28 dagen:

met gezinslast = € 1 817,94 en zonder gezinslast = € 1 454,81.



Duur van de sluiting: 21 - 27 dagen

met gezinslast = € 1 363,46 en zonder gezinslast = € 1 091,11.

Duur van de sluiting: 14 - 20 dagen

met gezinslast = € 908,97 en zonder gezinslast = €  727,41

Duur van de sluiting: 7 - 13 dagen

met gezinslast = € 454,49 en zonder gezinslast = €  363,70

Duur van de sluiting: < 7 dagen

met gezinslast = € 0,00 en zonder gezinslast = €  0,00

Voor de aanvraag dien je het klassieke aanvraagformulier te gebruiken voor overbruggingsrecht. Er wordt dus geen afzonderlijk formulier aangemaakt.

5. Tijdelijke werkloosheid

De tijdelijke werkloosheid die de voorbije jaren reeds werd versoepeld voor de coronacrisis, wordt ook nu opnieuw geactiveerd. Indien je kan aantonen dat de energiekost van je onderneming minstens 3% van je toegevoegde waarde uitmaakt en je energie kosten zijn verdubbeld in 2022 ten opzichte van 2021, dan kan je opnieuw tijdelijke werkloosheid inroepen voor je werknemers.



De werknemer ontvangt dan een uitkering ten bedrage van 70% van hun brutoloon verhoogd met 

€ 6,10 per dag maar met een absoluut maximum van € 3.075.

6. Verlaging accijnzen

De accijnzen op gas en elektriciteit voor bedrijven en zelfstandigen worden verlaagd voor november en december. Het accijnstarief voor gas wordt op het Europees minimum gezet voor een verbruik tot 50.000 megawattuur. De bijzondere accijns wordt verlaagd naar 0 en de bijdrage op energie voor alle zakelijke klanten wordt verlaagd naar het minimum. Voor elektriciteit wordt de bijzondere accijns op het minimum gezet voor schijven tot 1.000 megawattuur.

7. Overige Federale maatregelen

  • Er wordt een fiscale vrijstelling voorzien voor alle maatregelen van de regionale overheden.
  • Net zoals tijdens de coronacrisis, zullen ondernemingen die getroffen worden door de energiecrisis niet onmiddellijk failliet verklaard kunnen worden.
  • Er worden soepeler afbetalingsplannen toegestaan voor fiscale schulden.
  • De bestaande maatregelen inzake investeringsaftrek zullen worden bijgestuurd.



     

Maatregelen van de Vlaamse Overheid

De Vlaamse Regering is nog volop bezig met de uitwerking van de maatregelen die zij zullen nemen. Hieronder geven we reeds mee wat gekend is. Van zodra er verdere details beschikbaar zijn, zal deze tekst van een update worden voorzien.

1. Steunpakket energiekosten

De Vlaamse Regering biedt een steunpakket aan ondernemers die in moeilijkheden komen omwille van de sterk verhoogde energiekosten.

Er wordt een basispakket voorzien voor alle ondernemingen die aan bepaalde voorwaarden voldoen. Daarnaast wordt er een hogere steun voorzien voor de meer energie-intensievere bedrijven en voor ondernemingen in gevoelige sectoren.

  • Het basispakket is er voor iedere onderneming die in 2021 minstens € 7.500  energiekosten hadden. Zij kunnen een steun krijgen van 25% op de energiemeerkost. De steun wordt echter wel beperkt tot 80% van hun operationeel verlies met een absoluut maximum van € 500.000 per kwartaal (voorlopig wordt er steun voor twee kwartalen voorzien).

     
  • Energie-intensieve bedrijven kunnen rekenen op een steun van 30% op de energiemeerkost, eveneens beperkt tot 80% van hun operationeel verlies met een absoluut maximum van € 4.000.000 per kwartaal.

     
  • Ondernemingen in gevoelige sectoren kunnen rekenen op een steun van 35% op de energiemeerkost, eveneens beperkt tot 80% van hun operationeel verlies met een absoluut maximum van € 7.500.000 per kwartaal.

Naast de voorwaarde van de minimumkost energie in 2021 van € 7.500,00 moeten ook volgende voorwaarden voldaan zijn (voor alle categorieën):

  • De onderneming moet kunnen aantonen dat ze “voldoende gezond” was voor de energiecrisis en op vandaag moeilijkheden ondervindt door de energiecrisis. Concreet betekent dat dat je moet kunnen aantonen dat je energiekosten meer dan verdubbeld zijn in het vierde kwartaal 2022 ten opzichte van het vierde kwartaal 2021.

     
  • In het jaar waarin de onderneming steun krijgt, mag je geen dividenden uitkeren.

     
  • Ondernemingen die gebruik maken van de tijdelijke werkloosheid, moeten kunnen aantonen dat ze dit slechts doen voor maximaal 35% van de tewerkstelling in dezelfde periode van het jaar daarvoor.

     

2. Uitbreiding overbruggingslening

Sinds februari 2022 kunnen Vlaamse KMO’s een overbruggingslening aanvragen bij Vlaio als zij liquiditeitsproblemen ondervinden ingevolge de Oekraïnecrisis.

Kleine ondernemingen kunnen tot maximaal € 200.000 ontlenen en middelgrote ondernemingen tot maximaal € 400.000 onderworpen aan een intrestvoet van 1,5%. De looptijd bedraagt 24 maanden voor leningen tot € 50.000 en 36 maanden voor hogere leningen. Eveneens moet er in de eerste 12 maanden geen kapitaal worden terugbetaald. 



Door het succes van deze leningen in het kader van de Oekraïnecrisis, werd beslist dit uit te breiden naar de energiecrisis. Dit zal gebeuren door het maximaal ontleenbaar bedrag voor KMO’s op te trekken naar € 750.000.

Daarnaast wordt er nieuwe variant op de bestaande lening uitgewerkt voor ALLE ondernemingen waarbij je tot € 2.000.000 kan ontlenen met een looptijd van 6 jaar.

Het spreekt voor zich dat u steeds bij uw dossierbeheerder terecht kan voor verdere uitleg of voor hulp.